Rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka

Kto może pełnić rodzinną pieczę zastępczą?

Rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka mogą tworzyć osoby, które:

  • dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej,
  • nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona,
  • wypełniają obowiązek alimentacyjny, jeśli taki obowiązek wynika wobec nich z tytułu egzekucyjnego,
  • nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych,
  • są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniem lekarza podstawowej opieki zdrowotnej oraz opinią psychologa o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
  • przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • zapewniają odpowiednie warunki, umożliwiające zaspokojenie indywidualnych potrzeb dziecka, w tym rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego, właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań oraz wypoczynku i organizacji czasu wolnego.

W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba, tworząca tę rodzinę, musi posiadać stałe źródło dochodów. Kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz do prowadzenia rodzinnego domu dziecka winni posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.

Wsparcie rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka

Na wniosek rodziny zastępczej i rodzinnych domów dziecka mogą one być wspierane przez rodziny pomocowe, w szczególności w okresie czasowego nie sprawowania opieki nad dzieckiem w związku z płatnym wypoczynkiem osób pełniących pieczę, udziałem w szkoleniach lub pobytem w szpitalu oraz w okresie nieprzewidzianych trudności lub zdarzeń losowych w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka. Rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka obejmuje się, na ich wniosek, opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.

Wysokość przyznawanej pomocy na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka

Od 1 czerwca 2024 roku na każde dziecko umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania, nie niższe niż:

  • 1002 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej spokrewnionej,
  • 1517 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub w rodzinnym domu dziecka.

Na dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka, legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, przysługuje dodatek nie niższy niż 306 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania. W Gdańsku wysokość świadczenia wynosi 600 zł miesięcznie. Na dzieci umieszczone w pieczy rodzinnej przysługuje świadczenie wychowawcze w kwocie 800 zł miesięcznie – wypłatę realizuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. 

Na dziecko umieszczone w zawodowej rodzinie zastępczej, na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, przysługuje dodatek nie niższy niż 306 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka. W Gdańsku wysokość świadczenia wynosi 306 zł miesięcznie.

Świadczenie „Dobry Start” przysługuje:
– rodzinom zastępczym – raz w roku na dziecko,

– osobom uczącym się, które są osobami usamodzielnianymi w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy – raz w roku.

„Dobry Start” przysługuje wyżej wymienionym osobom w związku z rozpoczęciem roku szkolnego, w wysokości 300 zł. Świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej wypłaca się na wniosek osób prowadzących taką rodzinę lub rodzinny dom dziecka.

Fakultatywna pomoc na zaspokojenie potrzeb dziecka

Rodzinie zastępczej i prowadzącemu rodzinny dom dziecka starosta może przyznać:

  • pomoc na dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka,
  • jednorazowe świadczenie na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka,
  • jednorazowe lub okresowe świadczenie na pokrycie wydatków związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki.

Zachęcamy Państwa także do zapoznania się z praktycznym poradnikiem o pieczy zastępczej.

W sprawach dotyczących pieczy zastępczej, m.in. rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka, informacji udzielają specjalistki i specjaliści:

Wydziału Pieczy Zastępczej MOPR
ul. K. Leczkowa 1A
80 – 432 Gdańsk
tel.: 58 347 82 77 lub 58 347 82 78.